Renkler, mitler, dokular ve adalar arasında bir kaşif: Pınar Tınç
Sanatta mistik modernite akımının en başarılı isimlerinden Pınar Tınç’ın izleyicisiyle buluşacağı yeni koleksiyonu Maji Art Nişantaşı’da 3 Şubat 2024’te başlıyor, 28 Şubat’a dek devam ediyor. Je t’aime adlı sergide ressamın çoğu ilk kez görücüye çıkacak resimleri bulunuyor. Egzotik adaların tutkusu, cıvıl cıvıl renkler, ressamın kullandığı çini mürekkebinin zarafeti ve kompozisyon/düzenleme eşsizliğiyle Pınar Tınç resimleri evrensel/özgünlüğe sahip ve onun resmini anlamak resimlerin kendisi kadar renkli bir dünya. Şimdi ressamın profilini on maddede çıkarmaya çalışacağız, bakalım.
Pınar Tınç’a bakınca hissediyorum.
Pınar Tınç,, Özgürlüğün düşleri, 150×105 cm, Kağıt üzerine çini mürekkebi, 2020.
Neyi? Mesela koca bir dünya o küçücük ada haline gelir böyle yolculuklarda. Bütün Okyanus ülkelerinin renkleri, kokuları, peyzajları bu minik kara parçasında birleşiverirler mesela. Nesneler, olgular, insanlar, diğerleri, kültürler, renkler, çizgiler… Bozcaada’dan Bursa ve İstanbul’a, oradan da Hint Okyanusu’na uzanan yolculuklar. Gitmeler, gelmeler, birleşmeler, ayrılmalar. Afrikalı kadın tipleri, Mayot, Madagaskar, Komorlar, Avrupalı Fransızlardan sarı saçlı mavi gözlü melezlere, siyahi ama Çinli eksantrik insan tipleri… Her şey bir yolculuğun parçası. Bu yolculuklar rengarenk bir dünya yaratır mı dersiniz? Sanat nasıl yol alır böyle yolculuklarda.
Sanatçının kendisinin “bir ilham laboratuvarı” olarak ifade edildiği La Réunion Adasında sahiller, kireç beyazı dinginlikler, deniz kenarında sıcak, küçük şehirler, sinema ve kafeler, restoranlar, müzeler arasından ada içlerine girdikçe gördüğünüz vahşi doğa örtüsü, egzotik bitkiler, rengarenk çiçekler, kokular, minik köyler, tatlı ve sıcakkanlı insanlar bir ruh sarmalı yaratıyor. Pınar Tınç resminde ise gökkuşağı gibi figürler.
Sözünü ettiğimiz her unsur, Tınç resminden ilham olarak akıyor.
Pınar Tınç, Küçük kral, 165x150cm, kağıt üzerine çini mürekkebi, 2020
Onun resmindeki tiplemeler, konular, hikâyeler, figür, motif ve renkler hep bir karnavalın ifadesi. Ressam Pınar Tınç resimlerinde tüm bu unsurlar özel bir figürsel anlatımla bir araya geliyor. Dansları, Sega, Maloya şarkıları gibi masum, sade, ritmik bir hayat, neşe resimlerde nasıl bir araya gelir? Ruhsal bir formda bir araya gelir. Geliyor dai ressamın kendisine göre bu ruh hali beni ve resimlerini oldukça etkiliyor. Bozcaada’daki hayalperest Pınar’a adeta ek oldu, katmer oldu ve iki Pınar birleşti diyor ressam: “Bir yanda yalın ve yalnız Bozcaada’daki huzurun ve mutluluğun hayallerinde yüzen küçük kız. Bir yanda da rengarenk parıl parıl patlayan bir cümbüşün içinde kaybolan küçük kız. İki dünya, iki ada, iki küçük kız içimde birleşerek sergilere konu oldular.”
Şimdi bu sözünü ettiğim profil yazısında Türk resminin önemli figürlerinden Pınar Tınç’ın niçin özgün olduğunu anlatan, bir ressamın profilini ortaya çıkaran, kendine has 10 özelliğini sıralayacağız.
Pınar Tınç, Momentum, An, 144x150cm, Kağıt üzerine çini mürekkebi, 2020
1.Pınar Tınç, mürekkep resminde dünyanın en iyilerinden biri olarak kabul ediliyor.
2.Pınar Tınç’ın çünkü özel bir perspektifi vardır. Uzaydan bakışla, fotografik bakışın ya da alt açı bakışın tek bir bakışta birleştiği mükemmel “merkezi perspektifli” resimleri var Pınar Tınç’ın.
3.Pınar Tınç çünkü “düalist” bir sanatçıdır. Resim temasında hem bir kopma hem bir buluşma hem bir ayrılık hem bir birleşme, birbirine zıt duyguların aynı anda yaşandığı, belirsizlik bir muğlaklıkta eşsiz resimler yapıyor Pınar Tınç.
4. Pınar Tınç çünkü avangart bir sanatçı.
Pınar Tınç, Özgürlüğün Esintisi, 145×105 cm, Kağıt üzerine çini mürekkebi, 2020
Yeni bir estetik kurma amacıyla, sanatında gerçekleşen bir yenileşmeden, yeni bir arayıştan ve sorgulamalardan söz etmeliyiz. Geleneğe baktığımızda yalnızca su ve mürekkeple yapılan mürekkep resmi, üç temel özellik taşır: Saflık, soyutluk ve doğallık. Resimde renkler aslında mürekkebin koyu ve açık tonlarıyla elde edilir. Tınç resimlerinde de saf, soyut ve doğal olanı buluruz.
5.Pınar Tınç çünkü evrensel-özgün bir doku/yüzey yaratıp, işlerini yapıyor. Onun bazen doğa kaynaklı, bazen kültür eksenli çizgi ve rengi jestüel bir yolla yüzeye çizerek, damlatarak, spatulayarak, fırçalayarak, sıçratarak aktaran, kuramı ile sentezleyen sanatçı özgün bir yüzey sahibidir.
6. Pınar Tınç çünkü evrensel bir sanatçıdır.
Pınar Tınç, Rüya, 150x92cm, kağıt üzerine çini mürekkebi, 2020
Sanatçı soyutu çok iyi resmediyor. Sanatçı somutu çok iyi gösteriyor. Yücel, yerel kültürden, öğe ve simgelerle, bir veya birden çok nesne ya da figürün doğrudan temsiline dayanmadan bir estetik yaratıyor. Evrensel olmanın yollarından biri gelenekselden ve “sana ait olandan” yola çıkmak. Sonra evrensele ulaşmak… Zaten yol bu. Tınç bunu garip bir yoldan başarıyor. “Adaları” şemsiye bir kavram gibi ele alıyor.
7.Pınar Tınç çünkü bir malzeme virtüözüdür. Olanaklı her malzemeyi kullanır. Pınar Tınç sadece malzemede özgün değil, yüzeyde de özgünlük yaratan bir ressam. Onda sahici bir duyarlığın müphem ve bulanık izlerinden çok bir yeniden yaratım çabası görüyorsunuz.
8. Pınar Tınç eserleri çünkü özel bir mistisizm taşır.
Pınar Tınç, Seni seviyorum, j’etaime, 150×165 cm, kagit uzerine cini murekkebi, 2020
Ressamın eserlerinde varoluşçu temalarla birlikte derin bir mistisizm görüyoruz.
9.Pınar Tınç çünkü renk hazinesi kendine ait olan bir ressamdır. Onda bazı renklerin, mesela mavi, mesela kırmızı, mesela turuncu, mesela mor belli işlevlerle kullanır. Bu ana renklerin sadece bir boş alan yaratmakla kalmayıp, hem biçimlerin arkasında kaldığı, hem de biçimleri sardığını söyleyebiliriz. Böyle olunca da bu renkler Pınar Tınç’ın renkleri olur. Mavi, kırmızı, turuncu fon üzerine büyük boyutlu resimlerinde ilkel kabile nesneler, yüzler, topraklar, girdaplar, ilkel kullanım gereçleri gibi nesneler tek renk skalası içerisinde okr mavisi, okside yeşil, yaldız ya da mor gibi renkler betimlenir.
10.Pınar Tınç çünkü dünyanın en iyi resim geometrilerinden birine sahiptir. Tınç, geometrik soyut sanatçısı. Hem de soyut geometriciliği idealize eden bir resim anlayışına sahip. Pınar Tınç adeta soyut resimde bulunan bütün ekspresyonist ve hikâyeci öğelerin ortadan kaldırıp, nesneleri mutlak saf biçimlerin ve basit uyumların kurulmasında araç olarak kullanır.
Bu makalede öne sürülen fikir ve yaklaşımlar tamamıyla yazarlarının özgün düşünceleridir ve Onedio’nun editöryal politikasını yansıtmayabilir. ©Onedio
